Campus Alive

മാൽകം എക്‌സ്: നിഷേധത്തിന്റെ സാർവ്വലൗകികത.

എന്താണ് മാല്‍കം എക്സ് എന്നു കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ പെട്ടെന്ന് നമ്മുടെ മനസിലേക്ക് വരുന്നത്? ഹിംസാത്മകമായ പ്രതിരോധത്തിന്റെ വക്താവായിരുന്ന, എന്നാല്‍ പിന്നീട് ഹജ്ജിന് പോയപ്പോള്‍ ‘യഥാര്‍ത്ഥ’ ഇസ്ലാമിന്റെ ‘സമാധാനപാതയിലേക്ക്’ വന്ന മുസ്ലിം-ബ്ലാക്ക് നേതാവ് എന്നതാവും. ഏതൊക്കെ സന്ദര്‍ഭത്തിലാണ് നമ്മള്‍ മാല്‍കം എക്സിനെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുക? വര്‍ണ്ണാധിപത്യത്തെക്കുറിച്ച് പറയുന്ന സന്ദര്‍ഭത്തില്‍, ജാതിയുടെ പ്രശ്നത്തില്‍ ഇടപെടുമ്പോള്‍ ഒക്കെ ആയിരിക്കും അത്. എന്റെ അനുഭവം പറയുകയാണെങ്കില്‍, ഹൈദരാബാദ് സര്‍വ്വകലാശാല പോലുള്ള ജാതിവിരുദ്ധ രാഷ്ട്രീയം ശക്തമായി നിലനില്‍ക്കുന്ന ഇടങ്ങളില്‍ മുസ്ലിം രാഷ്ട്രീയം കരുത്തോടെ ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്നത് മാല്‍കം എക്സിന്റെ വാചകങ്ങളോടൊപ്പമാണ്. അഥവാ, മാല്‍കം എക്സ് സവിശേഷമായ ഒരു രാഷ്ട്രീയപ്രമേയം ആയാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് (Canonized). ഈ കാനൊനൈസേഷന്‍ സാധ്യമാക്കുന്നതില്‍ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചത് മാല്‍കം എക്സിന്റെ മുപ്പത് ഭാഷകളിലായി വിവര്‍ത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ട ബയോഗ്രഫി ആണ് എന്ന് മാല്‍കം എക്സ് ഗവേഷകനായ ഗാരെത് ഫെല്‍ബര്‍ പറയുന്നു.
1970 ല്‍മാത്രം ആറു മില്യണ്‍ കോപ്പി വിറ്റഴിഞ്ഞ ഈ പുസ്തകം വരും തലമുറയുടെ രാഷ്ട്രീയബോധത്തെ പുനര്‍വാര്‍ത്തെടുക്കുന്നതില്‍ കനപ്പെട്ട പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാലീ പുസ്തകം എഴുതിയ അലക്സ് ഹാലി മാല്‍കം എക്സിനോടുള്ള തന്റെ വിയോജിപ്പുകള്‍ തുറന്നു പറയുന്നുണ്ട്. പുസ്തകത്തിലെ പലഭാഗങ്ങളും മാല്‍കം എക്സ് ആഗ്രഹിച്ച പോലെ അല്ല രൂപപ്പെട്ടത്. എഴുത്തിന്റെ സമയത്ത് മാല്‍കം എക്സ് തന്നെ ഹാലിയെ, ‘എനിക്ക് വേണ്ടത് ഒരു വ്യഖ്യാതാവിനെ അല്ല, മറിച്ച് പറഞ്ഞു തരുന്നത് അതേപടി എഴുതാന്‍ പറ്റുന്ന ഒരാളെ ആണ്’ എന്ന് പറഞ്ഞു ശകാരിക്കുന്നത് കാണാം. എന്തായാലും, ഫെല്‍ബര്‍ പറയുന്നത് ഹാലി ഈ പുസ്തകത്തില്‍ മാല്‍കം എക്സിന്റെ രാഷ്ട്രീയ തത്വചിന്തയെ വിശകലന വിധേയമാക്കുന്നതിന് പകരം, അദ്ദേഹത്തെ ഒരു കള്‍ട്ട് ആയി അവതരിപ്പിച്ചു എന്നാണ്. മാല്‍കമിന്റെ രാഷ്ട്രീയ തത്വചിന്തയോടുള്ള ഹാലിയുടെ വിയോജിപ്പാകാം അത്തരമൊരു സമീപനത്തിലേക്ക് അയാളെ നയിച്ചത് എന്ന് കരുതാവുന്നതാണ്.

ഗാരെത് ഫെൽബർ

ബയോഗ്രഫിയുടെ ആദ്യപതിപ്പുകളില്‍ ഹാലി വിട്ടുകളഞ്ഞ നീഗ്രോ എന്ന ടൈറ്റിലുള്ളതടക്കമുള്ള മൂന്ന് പ്രധാനപ്പെട്ട അധ്യായങ്ങളടങ്ങുന്ന മാനുസ്‌ക്രിപ്റ്റും മാല്‍കമിന്റെ മറ്റു വസ്തുക്കളും രേഖകളുമൊക്കെ ന്യൂയോര്‍ക്ക് പബ്ലിക് ലൈബ്രറിയുടെ ബ്ലാക്ക് കള്‍ച്ചര്‍ ഗവേഷണ വിഭാഗം ലേലത്തില്‍ പിടിച്ചിരുന്നു. 1992 ല്‍ ഹാലി വിറ്റ ഒരു സ്വകാര്യ വ്യക്തിയില്‍ നിന്നുമാണ് ഇതൊക്കെ തിരിച്ചു പിടിച്ചത്. അതില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെടാത്ത അനവധി എഴുത്തുകളിലൊന്നാണ് നീഗ്രോ എന്ന പേരിലുള്ള ഈ അധ്യായം. പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെടാത്ത ഈ എഴുത്തുകള്‍ മാല്‍കമിന്റെ രാഷ്ട്രീയ തത്വചിന്തയെ കൂടുതല്‍ വിശദീകരിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഫെല്‍ബര്‍ പറയുന്നു. മാല്‍കം എക്സ് എന്ന കാനോനൈസേഷന്‍ സാധ്യമാക്കുന്നതിനായി കൊടുത്ത വിലയാണ് ഈ അധ്യായങ്ങള്‍ എന്നാണ് ഫെല്‍ബറിന്റെ പക്ഷം. പക്ഷെ, തുടക്കത്തില്‍ ഞാന്‍ സൂചിപ്പിച്ച പോലെ, ഫെല്‍ബറും മാനിംഗ് മരാബിളും അടങ്ങുന്ന ബ്ലാക്ക് ചിന്തകര്‍ മാല്‍കം എക്സ് എന്ന പൊളിറ്റിക്കല്‍ കാനൊനൈസേഷനില്‍ തന്നെയാണ് തങ്ങളുടെ ആലോചനകള്‍ രൂപീകരിക്കുന്നത്. ഒന്നു കൂടി വിശദീകരിച്ചാല്‍, നമ്മളൊക്കെ മാല്‍കം എക്സിനെ കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നത് ഒരു സവിശേഷമായ രാഷ്ട്രീയ പ്രമേയത്തിന്റെ സന്ദര്‍ഭത്തില്‍ മാത്രമായിരിക്കും. ഒരു ബ്ലാക്ക് റാഡിക്കല്‍ പാരമ്പര്യത്തില്‍ മാത്രം പ്രസക്തമായ ഒരു ചിന്തകനാണോ മാല്‍കം എക്സ്? എന്താണ് മാല്‍കം എക്സിന്റെ ചിന്താപരമായ സാര്‍വ്വലൗകികത?

ഏറെ ചര്‍ച്ച ചെയ്യപ്പെട്ട വയലന്‍സിനെക്കുറിച്ചുള്ള മാല്‍കം എക്സിന്റെ സമീപനങ്ങളിലൂടെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാര്‍വ്വലൗകികതയെക്കുറിച്ച് നമുക്ക് ആലോചിക്കാവുന്നതാണ്. പലപ്പോഴും നമ്മുടെ മാല്‍കം എക്സിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചര്‍ച്ചകളൊക്കെ വഴിമുട്ടുന്നതും ഈ പോയന്റിലാണ് എന്നത് യാഥാര്‍ത്ഥ്യമാണ്. മാല്‍കം എക്സിന്റെ എതിര്‍വശത്ത് പ്രതിഷ്ഠിക്കപ്പെടാറുള്ള ബ്ലാക്ക് ആക്ടിവിസ്റ്റാണ് മാര്‍ട്ടിന്‍ ലൂഥര്‍ കിംഗ്. കിംഗിന്റെ പ്രത്യേകത, ബ്ലാക്ക് ലിബറേഷന്‍ എന്ന സങ്കല്‍പത്തെ ഒരു സിവില്‍ ഡെമോക്രാറ്റിക് ഇടപാടായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു എന്നതാണ്. അതിലൂടെ ബ്ലാക്ക് ലിബറേഷന്‍ എന്നതിനെ അമേരിക്കന്‍ ജനാധിപത്യവികാസത്തിന്റെ ചരിത്രത്തില്‍ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഒന്നാക്കി മാറ്റിയെടുത്തു. എന്നാല്‍ മാല്‍കമിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അമേരിക്കന്‍ ജനാധിപത്യമെന്നതിന് ബ്ലാക്ക് ലിബറേഷന്റെ ചരിത്രത്തില്‍ ഒന്നും ചെയ്യാനില്ല. അമേരിക്കന്‍ ജനാധിപത്യം അടിസ്ഥാനപരമായി ഒരു വെള്ള വര്‍ണ്ണാധിപത്യത്തില്‍ മാത്രം അര്‍ത്ഥപൂര്‍ണമാകുന്ന ഒന്നാണ്. ലോകത്തെങ്ങുമുള്ള ബ്ലാക്ക് സമുദായങ്ങളാണ് മാല്‍കമിന്റെ പരിഗണന. ബ്ലാക്ക് നാഷണലിസം എന്ന് അത് അറിയപ്പെട്ടു. ഇത് യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ അമേരിക്കന്‍ ജനാധിപത്യം എന്നത് സാര്‍വ്വലൗകികമെന്ന് ധരിക്കപ്പട്ട സന്ദര്‍ഭത്തില്‍ അതിനെ തുരങ്കം വെക്കുന്ന ഒരു സങ്കുചിതവാദമായും പരിഗണിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാല്‍, അമേരിക്കന്‍ ജനാധിപത്യം എന്ന സങ്കുചിത വാദത്തെക്കാള്‍ സാര്‍വ്വലൗകികമായിരുന്നു മാല്‍കമിന്റെ ബ്ലാക്ക് നാഷ്ണലിസം എന്നത് സാമാന്യയുക്തിയാണ്. ശരീരത്തിനും സമുദായത്തിനും മേലുള്ള അധികാരം ആര്‍ക്ക് എന്ന പരമാധികാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള (sovereignty) അടിസ്ഥാന ആശയമാണ് മാല്‍കമിന്റെ സിവില്‍ ഡെമോക്രസിക്കെതിരായ സമീപനത്തെ രൂപീകരിച്ചതെന്ന് കാണാനാവും. ആര്‍ക്കാണ് ശരീരത്തിനും സമുദായത്തിനും മേലുള്ള അധികാരം? ഈ അധികാരം വെള്ളക്കാര്‍ക്ക് എല്ലായ്പോഴും ലഭ്യമായിരുന്ന ഒരു ഘട്ടത്തില്‍ സിവില്‍ ഡെമോക്രസി വെച്ച പരിഹാരം ആ അധികാരത്തെ ഒരു നിഷ്പക്ഷമായ മൂന്നാം ഘടനയിലേക്ക് പുനഃസ്ഥാപിക്കുക എന്നതായിരുന്നു.

മാര്‍ട്ടിന്‍ ലൂഥര്‍ കിംഗ്‌

ബ്ലാക്ക് എന്നതിനെ ഒന്നാം ഘടനയായും വൈറ്റ് എന്നതിനെ രണ്ടാം ഘടനയായും നമുക്ക് തല്‍ക്കാലം സങ്കല്‍പിക്കാം. അപ്പോള്‍ ഏതാവും മൂന്നാം ഘടന? സ്റ്റേറ്റാണ് അത്തരമൊരു മൂന്നാം ഘടനയായി ഭാവന ചെയ്യപ്പെട്ടത്. ഈ മൂന്നാം ഘടനയുടെ അധികാരം സ്ഥാപിക്കപ്പെടാന്‍ ആദ്യത്തെ രണ്ടു ഘടനകളും (മര്‍ദ്ദിതവും മര്‍ദ്ദകവും) ഉത്ഗ്രദിക്കപ്പെടുക അനിവാര്യമായിരുന്നു. ഇതാണ് സിവില്‍ റൈറ്റ് മൂവ്മെന്റിന്റെ ഉത്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം. ഒന്നുകൂടി വിശദമാക്കിയാല്‍ സ്റ്റേറ്റ് എന്ന മൂന്നാം ഘടനക്കാണ് വയലന്‍സിന്റെ കൈവശാവകാശം. ആദ്യത്തെ രണ്ട് ഘടനകളും ഏറിയോ കുറഞ്ഞോ പ്രയോഗിക്കുന്ന ഈ അവകാശം ഈ മൂന്നാം ഘടനക്ക് വിട്ടു നല്‍കുക എന്ന പ്രക്രിയയുടെ പേരാണ് ജനാധിപത്യം. മാല്‍കം എക്സ് ഈ പ്രക്രിയക്കെതിരായിരുന്നു. മൂന്നാംഘടന എന്നത് യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ആദ്യത്തെ രണ്ട് ഘടനകളും തമ്മിലുള്ള അധികാര അസന്തുലിതത്വത്തെ നിലനിര്‍ത്തുക മാത്രമേ ചെയ്യൂ എന്ന് മാല്‍കം പ്രഖ്യാപിച്ചു. അദ്ദേഹം ഒരു പ്രഭാഷണത്തില്‍ ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ കോ-എജ്യൂക്കേഷന്‍ അടക്കമുള്ള പലവിധ പദ്ധതികളെയും കടുത്ത ഭാഷയില്‍ എതിര്‍ക്കുന്നത് ഈ യുക്തിയിലാണ്. എന്നാല്‍ ഈ അധികാര അസന്തുലിതത്വം മാത്രമാണോ മാല്‍കമിന്റെ പ്രശ്നം? അല്ല, മറിച്ച് ഈ മൂന്നാം ഘടന അവകാശപ്പെടുന്ന സാര്‍വ്വലൗകികതയും മാല്‍കമിന് പ്രശ്നം തന്നെയായിരുന്നു. സ്റ്റേറ്റ് എന്ന മൂന്നാം ഘടന സാര്‍വ്വലൗകികവും മറ്റ് രണ്ടു ഘടനകളും ശകലങ്ങളും എന്ന അവസ്ഥയില്‍ നിന്ന് ഭിന്നമായി മാല്‍കം ഒന്നാം ഘടനയിലേക്ക് സാര്‍വ്വലൗകികതയെ പുനഃപ്രതിഷ്ഠിച്ചു. അതിലൂടെ മറ്റു രണ്ട് ഘടനകളും ശകലങ്ങളായി. പക്ഷെ, ഇതൊരു അസാധ്യമായ പണി കൂടി ആയിരുന്നു. ബ്ലാക്ക് സമുദായത്തിന് എങ്ങനെയാണ് സാര്‍വ്വലൗകികമാകാന്‍ കഴിയുക? സ്വന്തം അധികാരത്തെ (വകവെച്ചു കൊടുക്കപ്പെടുന്ന അധികാരത്തെ അല്ല) അവകാശപ്പെടാന്‍ കഴിയുമ്പോള്‍. അഥവാ, വയലന്‍സിന്റെ കൈവശാവകാശം നേടാന്‍ കഴിയുമ്പോള്‍. ഈ അവകാശം സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നത് മര്‍ദ്ദിതം/അടിമത്തം എന്ന നൈതികവും രാഷ്ട്രീയപരവുമായ അവസ്ഥ കാരണം ആണ്. എന്നാല്‍ എല്ലായിടത്തും മര്‍ദ്ദിതര്‍ ബ്ലാക്ക് സമുദായങ്ങളല്ലല്ലോ. അവിടങ്ങളിലൊക്കെ പരമാധികാരത്തെ സംബന്ധിച്ച റാഡിക്കലായ ഈ കാഴ്ചപ്പാടിനെ എങ്ങനെ നിലനിര്‍ത്താം എന്നും ആലോചിക്കണമല്ലോ. അതിന് മര്‍ദ്ദിതം എന്ന അവസ്ഥയെ സാര്‍വ്വലൗകികമായി ഉള്‍ക്കൊള്ളാന്‍ പറ്റുന്ന ഒരു വ്യവഹാരം അനിവാര്യമാണ്. മാല്‍കമിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഇസ്ലാമാണ് ആ വ്യവഹാരം. അഥവാ, നിങ്ങള്‍ സായുധ പ്രതിരോധം നടത്തണമെന്നല്ല മാല്‍കം പറഞ്ഞത്, മറിച്ച് സമുദായത്തിനും ശരീരത്തിനും മേലുള്ള ഹിംസയുടെയും അഹിംസയുടെയും അധികാരം മര്‍ദ്ദകഘടനകളില്‍ നിന്ന് തിരികെപ്പിടിക്കണം എന്നാണ്.

മാല്‍കമിന്റെ പേരിലെ എക്സ് സവിശേഷമാണ്. എക്സ് അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത് ശൂന്യതയെയാണ്. സൂചകങ്ങള്‍ (signifier) അര്‍ത്ഥ വിനിമയം (signification) ആണ് പ്രാഥമികമായി ചെയ്യുന്ന ദൗത്യം. ഘടനാവാദത്തില്‍ (structuralism) വിഭിന്നതയാണ് (difference) ആ അര്‍ത്ഥവിനിമയത്തെ സാധ്യമാക്കുന്നതെങ്കില്‍ ഉത്തരഘടനാവാദത്തില്‍ (post-structuralism) അര്‍ത്ഥങ്ങളുടെ വ്യാപ്തിയോ അല്ലെങ്കില്‍ ഉറപ്പില്ലായ്മയോ (fluidity) ആണ് അര്‍ത്ഥവിനിമയത്തെ സാധ്യമാക്കുന്നത്. എന്നാല്‍ മാല്‍കം എക്സിന്റെ എക്സ് അര്‍ത്ഥവിനിമയത്തെ തന്നെ എതിര്‍ക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. കാരണം മാല്‍കം എക്സിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരന്റെ അര്‍ത്ഥം നിര്‍ണയിക്കപ്പെടുന്നത് വെള്ള വര്‍ണ്ണാധിപത്യത്താലാണ്. അതു കൊണ്ടാണ് മാല്‍കം എക്സ് പറഞ്ഞത് നീഗ്രോ എന്നത് ഒരു വെള്ളവര്‍ണ്ണാധിപത്യ നിര്‍മ്മിതിയാണ് എന്ന്. ഇത് തന്നെ ഫ്രാന്‍സ് ഫാനന്‍ വേറൊരിടത്ത് പറയുന്നുണ്ട്; മര്‍ദ്ദിതന്‍ എന്നത് മര്‍ദ്ദകവ്യവസ്ഥയുടെ തന്നെ നിര്‍മ്മിതിയാണ് എന്ന്. അതിനെ മറികടക്കാന്‍ മര്‍ദ്ദകന്‍-മര്‍ദ്ദിതന്‍ എന്നിങ്ങനെയുള്ള ഡൈകോട്ടമികളില്‍ നിന്ന് പുറത്ത് പോകണമെന്നാണ്. അതിന് പറ്റിയ മാര്‍ഗ്ഗം ഫാനനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വയലന്‍സ് ആണ്. അപ്പോള്‍ എക്സ് എന്നു പറയുന്നത് വംശീയതയെ സംബന്ധിച്ച, കുറച്ചു കൂടി സവിശേഷമായി പറഞ്ഞാല്‍, കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരനെ സംബന്ധിച്ച, ഇതുവരെ ഉല്‍പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട അര്‍ത്ഥങ്ങളുടെയും വിജ്ഞാനങ്ങളുടെയും നിഷേധമാണ്. ഈ നിഷേധം ഒരു പടി കൂടി കടന്ന് മാല്‍കം എക്സ് എന്ന കാനന്റെ (canon) തന്നെ നിഷേധമായി മാറുന്നത് നമുക്ക് കാണാം. നമ്മളീ ലേഖനം വായിച്ചു തുടങ്ങിയത് മാല്‍കം എക്സിന്റെ പ്രസക്തിയെ സംബന്ധിച്ച ചോദ്യത്തിലൂടെയാണല്ലോ. മാല്‍കം എക്സ് എന്ന പേര് ഒരു സവിശേഷമായ രാഷ്ട്രീയ പ്രമേയത്തിനകത്താണ് സവിശേഷവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.എന്നാല്‍ മാല്‍കം എക്സ് യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ആ രാഷ്ട്രീയപ്രമേയങ്ങള്‍ക്കൊക്കെ പുറത്തേക്ക് വളരുന്ന ഒരു സാര്‍വ്വലൗകികതയാണ്. ആ സാര്‍വ്വലൗകികത നിലനില്‍ക്കുന്ന ഒരു ഇടമാണ് പരമാധികാരത്തെ കുറിച്ചുള്ള മാല്‍കമിന്റെ സങ്കല്‍പം എന്നാണ് തുടര്‍ന്ന് സൂചിപ്പിച്ചത്. എക്സ് എന്ന വാക്കാണ് ആ സാര്‍വ്വലൗകികതയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. എക്സിന്റെ പ്രത്യേകത അര്‍ത്ഥവിനിമയത്തെയും അതോടൊപ്പം കാനൊനൈസേഷനെയും എതിര്‍ക്കുന്നു എന്നതാണ്. ഹജ്ജിന് പോയപ്പോള്‍ മാല്‍കം പറഞ്ഞത് മുസ്ലിംകള്‍ എന്നെ പണ്ടെവിടെയോ നഷ്ടപ്പെട്ട സഹോദരന്റെ തിരിച്ചു വരവായി കണക്കാക്കി എന്നാണ്. അല്‍ഹാജ് അശ്ശഹബാസ് എന്ന പേര് സ്വീകരിച്ചിട്ടും മാല്‍കം പറഞ്ഞത് എന്റെ ജനതയുടെ അടിമത്താവസ്ഥ നിലനില്‍ക്കുവോളം ഞാന്‍ മാല്‍കം എക്സ് ആയി തുടരും എന്നുമാണ്. ലോകത്തെ നമ്മള്‍ മര്‍ദ്ദക ഇടമായി സങ്കല്‍പിച്ചാല്‍ മാല്‍കം എക്സിന് ഈ ലോകത്ത് എക്സായി, അഥവാ, നിഷേധത്തിന്റെ അടയാള-ചിഹ്നമായി മാത്രമേ നിലനില്‍ക്കാന്‍ ആവൂ. മറ്റൊരു വാക്കില്‍ മര്‍ദ്ദക-മര്‍ദ്ദിത ഡൈക്കോട്ടമിയില്‍ നിന്ന് പുറത്തേക്ക് ഒരു കറുത്ത വര്‍ഗ്ഗക്കാരന് എന്താണ് കണ്ടെത്താനാവുക? ‘കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരന്‍’ എന്ന അടയാളത്തെ നിഷേധിച്ചു കൊണ്ടുള്ള ഒരു കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരന്റെ നിലനില്‍പ് എങ്ങനെയായിരിക്കും? ആ സങ്കല്‍പ അസാധ്യതയെക്കൂടിയാണ് എക്സ് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. വംശീയത ആ സങ്കല്‍പ അസാധ്യതകളെ തടയുകയും കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരനെ സവിശേഷമായ ഒരു അര്‍ത്ഥമണ്ഡലത്തില്‍ മാത്രം കെട്ടിയിടുകയുമാണ് ചെയ്യുന്നത്. ആ അര്‍ത്ഥമണ്ഡലത്തെ ഹിംസാത്മകമായി നിഷേധിക്കുകയാണ് എക്സ്. എക്സ് അടിമത്ത ചരിത്രത്തിന്റെ നിഷേധമാണ്, എക്സിനെ നിര്‍ണയിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളുടെയും നിഷേധമാണ്. വംശാധിപത്യത്തിനകത്ത് മാത്രം നിലനില്‍ക്കുന്ന കറുത്ത വര്‍ഗ്ഗത്തിന്റെ കൂടി നിഷേധമാണ്. അങ്ങനെയാണ് മാല്‍കം എക്സ് നിഷേധത്തിന്റെ സാര്‍വ്വലൗകികത ആയി മാറുന്നത്.

നീഗ്രോ എന്ന പദം ഗ്രീക്ക് പശ്ചാത്തലത്തില്‍ ‘ശവതുല്യന്‍’ എന്നര്‍ത്ഥം വിനിമയം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. മനുഷ്യന്‍ എന്ന സംസ്‌കാര-ചരിത്ര നിര്‍മ്മിതിയിലേക്ക് യോഗ്യത നേടാത്ത വിഭാഗം ജനത എന്നാണ് ഈ പദം നിര്‍വ്വഹിക്കുന്ന വ്യക്തമായ സൂചന. മാല്‍കം പറയുന്നത്, നിങ്ങള്‍ നീഗ്രോ ആവുകയാണ് എന്നതിന് അര്‍ത്ഥം, നിങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വെള്ളക്കാരന്റെ സങ്കല്‍പങ്ങളെ നിങ്ങള്‍ സാധൂകരിക്കുക എന്നതു കൂടിയാണ് എന്നാണ്. ഇത് നീഗ്രോവിന്റെ അതിജീവന തന്ത്രം കൂടിയാണ് എന്നും മാല്‍കം എക്സ് പറയുന്നു. ഹാര്‍ലെം പളളിയില്‍ നടത്തിയ പ്രസംഗത്തില്‍ മാല്‍കം ഈ പദത്തെ ഇഴകീറുന്നുണ്ട്. ഉദ്ഗ്രഥന (integrationist politics) രാഷ്ട്രീയം ചെയ്യുന്നത് നീഗ്രോ എന്ന പദത്തിലൂടെ വെള്ളക്കാരനോടുള്ള കീഴാളത്തത്തെ ഉറപ്പിക്കുകയാണ്. ഈ കീഴാളത്തത്തിന്റെ നിലനില്‍പ്പാണ് ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയം സ്ഥാപിച്ചെടുക്കുന്നത്. മാല്‍കം ഹജ്ജിനു ശേഷം ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് അടുക്കുന്നതായുളള വ്യാപകമായ പ്രചാരണങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ മര്‍ദ്ദിത ഘടനയുടെ സാര്‍വ്വലൗകികതയാണ് ഹജ്ജിനു ശേഷം മാല്‍കം പ്രഭാഷിച്ചത്. അഥവാ, ഹജ്ജിനു മുമ്പുള്ളതിനേക്കാളും റാഡിക്കലായ മാല്‍കം ആയിരുന്നു ഹജ്ജിനു ശേഷം എന്നതാണ് യാഥാര്‍ത്ഥ്യം. ഹജ്ജിന് മുന്നേ മര്‍ദ്ദകനെ സംബന്ധിച്ച മാല്‍കമിന്റെ സങ്കല്‍പം അമേരിക്കന്‍ വര്‍ണ്ണ-ജനാധിപത്യവുമായി മാത്രം ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടുള്ളതാണെങ്കില്‍ ഹജ്ജിന് ശേഷം അത് വികസിക്കുകയും കറുത്ത ദേശീയത എന്ന കാഴ്ചപ്പാട് ഇസ്ലാമിക സാമുദായികത എന്നതിലേക്ക് വളരുകയും ചെയ്തു. ഈ വളര്‍ച്ചയെ പലപ്പോഴും ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കുള്ള മാല്‍കമിന്റെ അടുപ്പമായി തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. ഈ തെറ്റിദ്ധാരണ വരുന്നത് രണ്ട് പ്രധാനപ്പെട്ട അബദ്ധ സങ്കല്‍പങ്ങളിലൂടെ ആണ്. അതിലൊന്ന് ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയം സാര്‍വ്വലൗകികവും സമാധാനപൂരിതവുമായ ഒന്നാണ് എന്നതാണ്. രണ്ടാമത്തേത്, ഇസ്ലാമിക സാമുദായികത എന്ന ആശയം ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയത്തോട് ചേര്‍ന്നു നില്‍ക്കുന്നതാണ് എന്നതും.

ഉദഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയം മര്‍ദ്ദിത സാഹോദര്യത്തിന് പകരം ഭരണകൂട ദേശീയതയിലധിഷ്ഠിതമായ ധാര്‍മ്മികതയാണ് മുന്നോട്ട് വെക്കുന്നത് എന്ന് സൂചിപ്പിച്ചു കഴിഞ്ഞല്ലോ. അതു കൊണ്ട് തന്നെ മാല്‍കം വെച്ചത് ഉത്ഗ്രഥനരാഷ്ട്രീയത്തിലധിഷ്ഠിതമായ സാര്‍വ്വലൗകികത അല്ല. രണ്ടാമത്തെ കാര്യം, മാല്‍കം തന്നെ വിശദീകരിക്കുന്നതു പ്രകാരം, മക്കയില്‍ വെച്ച് കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരല്ലാത്ത ജനവിഭാഗത്തിലെ ആളുകള്‍ തന്നോട് കാണിച്ച സാഹോദര്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തിരിച്ചറിവുകളാണ്. ഒന്നുകൂടി വിശദീകരിച്ചാല്‍ വംശീയം എന്ന അര്‍ത്ഥമണ്ഡലത്തിന് പുറത്ത് ഒരു കറുത്ത വര്‍ഗ്ഗക്കാരന് ലഭിക്കാവുന്ന അസ്ഥിത്വത്തിന്റെ സാധ്യതകളാണ് മാല്‍കം മക്കയില്‍ ദര്‍ശിക്കുന്നത്. ആ അസ്ഥിത്വത്തെ മാല്‍കം ബഹുമാനിക്കുന്നത് മലിക് അശ്ശഹബാസ് എന്ന നാമധേയം സ്വീകരിച്ചു കൊണ്ടാണ്. എന്നാല്‍ അമേരിക്കയിലെത്തിയ മാല്‍കം പറഞ്ഞത് സ്വന്തം ജനതയുടെ വംശീയമായ മര്‍ദ്ദിതാവസ്ഥ തുടരുന്നിടത്തോളം താന്‍ മാല്‍കം എക്സ് ആയി നിലനില്‍ക്കുമെന്നാണ്. എക്സ് എന്ന നാമത്തിന് (നാമമില്ലായ്മക്ക്) ലോകത്ത് സംഭവ്യമായ അസ്ഥിത്വ-സാധ്യതയെക്കുറിച്ചുള്ള ഏറ്റവും ശക്തമായ സൂചനയായി ഇതിനെ നമുക്ക് വായിച്ചെടുക്കാവുന്നതാണ്. ഇസ്ലാം അത്തരം കഠിനമായ (അ) സാധ്യതകളുടെ നിമിഷങ്ങള്‍ വിനിമയം ചെയ്യുന്നുണ്ട് എന്നര്‍ത്ഥം. മക്കയില്‍ നിങ്ങളനുഭവിച്ച സാഹോദര്യം ഉദ്ഗ്രഥന രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കാണോ നിങ്ങളെ നയിക്കുന്നത് എന്ന് ചോദിക്കപ്പെട്ടപ്പോള്‍ മാല്‍കം അല്ലെന്നും ഭരണകൂടത്തിന് ഒരിക്കലും വംശീയതയെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനാവില്ലെന്നും തുറന്നു പറഞ്ഞത് പ്രസിദ്ധമാണ്. ആഗോളമായ മര്‍ദ്ദിത രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ച മാല്‍കം യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ വ്യക്തമാക്കിയത് ഉദ്ഗ്രഥനവിരുദ്ധമായ സാര്‍വ്വലൗകികതയെക്കുറിച്ചാണ്. മാല്‍കമിന്റെ സാര്‍വ്വലൗകികതയിലേക്കുള്ള വളര്‍ച്ചയാണ് മാല്‍കമിന്റെ റാഡിക്കലിസം. ഫെല്‍ബര്‍ മാല്‍കം എന്ന വ്യക്തിയുടെ കാനൊനൈസേഷനെ കുറിച്ചായിരുന്നു പറഞ്ഞിരുന്നതെങ്കില്‍ മാല്‍കം എകസ് സംസാരിച്ചത് കറുത്തവര്‍ഗ്ഗക്കാരന്റെ എല്ലാവിധ കാനനൈസേഷനും എതിരായാണ്. അത് തന്നെയാണ് നിഷേധത്തിന്റെ സാര്‍വ്വലൗകികതയും.

(മാല്‍കം എക്‌സിന്റെ ശഹാദത്ത് ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് പ്രബോധനം വാരികയില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്‌)

മുഹമ്മദ് ഷാ ഷാജഹാൻ